Bομβιστική επίθεση στον Προφ. Ηλία στη Δαμασκό: Μια επίθεση στη μνήμη του Λεβάντε και στη συνείδηση του λαού του
Από: Sand Sahliyeh
Το πρωί της Κυριακής 22 Ιουνίου 2025, μια έκρηξη συγκλόνισε την Ελληνορθόδοξη εκκλησία του Προφ. Ηλία στη γειτονιά Douweila της Δαμασκού, μετατρέποντας μια λειτουργία γεμάτη πιστούς σε μια αιματηρή σκηνή πνιγμένη στο αίμα και τον καπνό, τυλιγμένη στον τρόμο και την καταστροφή. Περισσότεροι από είκοσι μάρτυρες και δεκάδες τραυματίες βρίσκονταν στα χέρια του Θεού σε ένα μέρος που υποτίθεται ότι ήταν ένα καταφύγιο ειρήνης, όχι μια σκηνή καταστροφής.
Αυτή η τρομοκρατική έκρηξη, παρά τη φρίκη της, δεν ήταν η ίδια τόσο ένα συγκλονιστικό γεγονός, όσο μια τραγική επανάληψη ενός μοτίβου που έχει γίνει γνωστό στο Αραβικό Λεβάντε: μια νέα επίθεση σε μια εκκλησία. Όποιος είναι εξοικειωμένος με την ιστορία αυτής της περιοχής μπορεί μόνο να θυμηθεί αμέσως άλλες παρόμοιες σκηνές. Από τη Βαγδάτη το 2010, όταν οι πιστοί σφαγιάστηκαν στον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας της Απελευθέρωσης, την Εκκλησία των Αγίων στην Αλεξάνδρεια την παραμονή του 2011, μέχρι τα διάσπαρτα περιστατικά στη Μίνια, το Σινά και αλλού, το μήνυμα παραμένει σταθερό, ανεξάρτητα από τον τόπο ή τον χρόνο: αυτή η μειωμένη χριστιανική παρουσία δέχεται επίθεση, όχι επειδή αποτελεί απειλή, αλλά επειδή παραμένει μια απόδειξη του γεγονότος ότι η ποικιλομορφία σε αυτήν την περιοχή ήταν, και ίσως εξακολουθεί να είναι, δυνατή.
Δεν είναι ξένοι, αλλά μάλλον αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της γης. Αυτό που συμβαίνει δεν είναι απλώς μια «τρομοκρατική πράξη», όπως περιγράφουν οι επίσημες δηλώσεις. Είναι μια μαχαιριά στην καρδιά του Λεβάντε, στη μνήμη, στην ταυτότητα και στο πολιτιστικό του βάθος. Οι Χριστιανοί στη Συρία, όπως και στην Παλαιστίνη, το Ιράκ, την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Λεβάντε γενικότερα, δεν είναι ούτε ξένοι ούτε φιλοξενούμενοι, ούτε εισβολείς. Αντίθετα, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος και συνέδραμαν στην οικοδόμηση αυτών των κοινωνιών.
Συνέβαλαν στην ίδρυση σχολείων και νοσοκομείων, έγραψαν σε εφημερίδες, ίδρυσαν πανεπιστήμια, ξεκίνησαν οικονομικά, πνευματικά και πολιτιστικά έργα και ήταν στην πρώτη γραμμή της Αραβικής Αναγέννησης. Αυτή η παρουσία δεν ήταν «συμβολική» ή «περιθωριακή», αλλά μάλλον μια αυθεντική και ενεργή παρουσία στην καρδιά της ανατολής. Η στοχοποίησή της σήμερα όχι μόνο απειλεί τους Χριστιανούς, αλλά προμηνύει έναν ευρύτερο κίνδυνο που επηρεάζει ολόκληρη την περιοχή, με όλα τα ποικίλα συστατικά της, τα οποία εξακολουθούν να αγκαλιάζουν ένα μωσαϊκό ομάδων και μειονοτήτων. Με κάθε επίθεση ή εκτοπισμό, αυτή η περιοχή χάνει έναν από τους ιστορικούς και πνευματικούς της πυλώνες, και η ποικιλομορφία της, η οποία ήταν πάντα πηγή δύναμης και πλούτου της, διαβρώνεται.
Το έγκλημα είναι σημαντικότερο από τον αριθμό των θυμάτων. Η έκρηξη στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία έφερε στο προσκήνιο ένα έντονο ερώτημα: Ποιος επωφελείται από την τρομοκρατία αυτής της κοινότητας; Και γιατί αυτή η σιωπή επιμένει μετά από κάθε έγκλημα; Εκδίδονται καταδίκες, διανέμονται δηλώσεις και στη συνέχεια τα πράγματα επιστρέφουν στην «κανονικότητα», περιμένοντας ένα άλλο περιστατικό… Και έτσι η χριστιανική παρουσία μειώνεται σιωπηλά, χωρίς κανένα θόρυβο ή πραγματική αντίσταση.
Αλλά το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο από την ίδια την πράξη βίας. Είναι η κοινωνική, πολιτική και διεθνής σιωπή που την ακολουθεί και δίνει στους εγκληματίες μεγαλύτερο περιθώριο να επαναλάβουν το έγκλημα.
Οι Χριστιανοί είναι μια γέφυρα, όχι ένα βάρος. Σε μια εποχή αυξανόμενου διαπολιτισμικού μίσους και αυξανόμενης ισλαμοφοβίας στη Δύση, οι Χριστιανοί της Ανατολής θα έπρεπε να αποτελούν μια φυσική γέφυρα μεταξύ δύο κόσμων: μεταξύ του Ισλάμ αφενός και της Δύσης αφετέρου. Κατέχουν και τις δύο γλώσσες, τον πολιτισμό, την ιστορία και των δυο πλευρών. Αλλά η περιθωριοποίησή τους, ο εκτοπισμός τους ή η φίμωσή τους σημαίνει απλώς καταστολή μιας σπάνιας ευκαιρίας για αμοιβαία κατανόηση και οικοδόμηση ανθρώπινης σύνδεσης σε έναν ολοένα και πιο πολωμένο κόσμο.
Στη χώρα μας, γνωρίζουμε αυτό το συναίσθημα. Ως Παλαιστίνιος Χριστιανός, γράφω αυτό το άρθρο όχι μόνο από θέση αλληλεγγύης, αλλά και από θέση προσωπικής εμπειρίας. Στην Παλαιστίνη, γνωρίζουμε καλά τι σημαίνει να στοχοποιούμαστε και να μας αντιμετωπίζουν ως μειονότητα στην ίδια μας την πατρίδα. Γνωρίζουμε καλά τι σημαίνει να κλείνει μια εκκλησία, να δέχεται επίθεση ένα μοναστήρι ή να δέχονται επίθεση οι παριστάμενοι σε μια κηδεία. Αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι η παρουσία μας εδώ δεν είναι επιλογή, αλλά δέσμευση. Μια δέσμευση να παραμείνουμε, να μαρτυρήσουμε, να μιλήσουμε και να πούμε ότι αυτή το Λεβάντε δεν είναι ολοκληρωμένο χωρίς τους Χριστιανούς της.
Δεν είμαστε εντάξει. Αυτό που συνέβη στην εκκλησία του Προφ. Ηλία δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά μέρος μιας μακράς διαδικασίας διαγραφής της μνήμης και αποδόμησης της ποικιλομορφίας. Ανεξάρτητα από τον δράστη, το μήνυμα είναι σαφές: ο πλουραλισμός κινδυνεύει.
Αλλά αυτό το έγκλημα μπορεί επίσης να αποτελέσει μια ευκαιρία, αν αποφασίσουμε να το δούμε ως τέτοια. Μια ευκαιρία να σταματήσουμε, να αναλογιστούμε και να αναλάβουμε δράση. Η προστασία της χριστιανικής παρουσίας στο Λεβάντε δεν είναι υπεράσπιση μιας μειονότητας, αλλά μάλλον υπεράσπιση μιας ιδέας, ενός πνεύματος και της ταυτότητας του ίδιου του Λεβάντε.
Ευχαριστούμε τη σελίδα Pulse of Life
ἀπό ἀνάρτηση τοῦ Σεβ. Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου